Ёз-йилнинг ажойиб вақти, аммо варикоз бўлган шахслар учун бу томирларнинг соғлиғига алоҳида эътибор беришни талаб қиладиган давр. Иссиқ об-ҳаво томирларнинг ҳолатини ёмонлаштириши ва варикоз томирларининг нохуш аломатларини кучайтириши мумкин. Ушбу мақолада биз ёз фаслида варикоз томирлари нима учун ёмонлашишини, асоратларнинг кўпайишини, қандай тўхтатишни, уларни қандай енгиллаштиришни, варикоз ёз фаслида варикоз томирлари билан овқатланишнинг ўзига хос хусусиятларини ва бу давр учун қандай тақиқлар мавжудлигини кўриб чиқамиз.
Нима сабабдан варикоз ёзда кучаяди ?
Ёз фаслида варикоз касаллиги бир нечта сабабга кўра кучаяди:
- Иссиқ ҳарорат ва томирларни кенгайтириш :Юқори ҳарорат томирлар кенгайишига олиб келади, бу эса ўз ўрнида томирларга босимни оширади ва веноз оқимни ёмонлаштиради.
- Сувсизланиш:Иссиқ ҳавода терлаш орқали тана кўпроқ суюқликни йўқотади. Суюқликнинг етишмаслиги қон қўйилиши хавфини оширади ва қон қўйилишига олиб келади.
- Юқори фаоллик:Ёзда кўп одамлар кўпроқ ҳаракат ва машқ қилишади, бу уларнинг оёқлари ва томирларидаги кучланишни кучайтириши мумкин.
- Томирлар тонусини пасайтириш:Юқори ҳарорарт томирлари тонусини оширади ҳамда уларни чўзилиш ва шикастланишга нисбатан заифроқ қилади.
Варикоз асоратлари кучайишини қандай қилиб тўҳтатиш мумкин?
Ёз фасли даврида варикоз кучайишини иолдини олиш учун қуйидаги тавсияларга риоя қилинг:
- Узоқ вақт давомида бир хил ҳолатда қолишдан сақланинг:Агар сиз узоқ вақт турсангиз ёки ўтирсангиз, бу қон айланишини бузади. Тана ҳолатини мунтазам равишда ўзгартиришга ҳаракат қилинг ва енгил оёқ машқларини бажаринг.
- Етарли сув миқдорига риоя қилинг:Қоннинг меъёридаги ёпишқоқлигини сақлаб қолиш ва сувсизланишни олдини олиш учун етарли миқдорда сув ичинг.
- Босимли (компрессион) узун пайпоқдан фойдаланинг:Айниқса кўп туриш ёки утиришни режа қилсангиз, компрессион узун пайпоқларни кийинг. Улар веноз оқимни яхшилайди ва шишларни камайтридари.
- Оёқларни музлатиш:Шишларни камайтириш ва асоратларни енгиллаштириш учун совуқ компресс ёки оёқ учун совуқ ҳаммом қабул қилинг.
Варикоз асоратларини қандай енгиллаштириш мумкин?
Варикоз асоратларини енгиллаштириш учун қуйидаги усуллардан фойдаланиш мумкин:
- Оёқларни кўтариш:Веноз оқимни яхшилаш ва шишларни камайтириш учун оёқларингизни юрак даражасида ёки ундан юқори кўтаринг.
- Мунтазам ҳаракат:Юриш, сузиш ва енгил аэробика машқлари қон айланишини яхшилашга кўмак беради ва оёқ мушакларини кучайтиради.
- Контраст душ муолажалари:Иссиқ ва совуқ сувни кетма-кет алмаштириш қон айланишини яхшилашга ёрдам беради ва томирларни уйғунлаштиради.
- Оёқлар массажи:Енгил оёқ массажи қон айланишини яхшилашга ва шишларни камайтиришга ёрдам беради. Томирларни уйғунлаштирувчи таъсирга эга массаж мойлари ёки кремлардан фойдаланинг.
Ёз фаслида варикоз бўлган беморлар учун овқатланиш ҳуқусиятлари
Варикоз томирларининг аломатларини бошқаришда тўғри овқатланиш муҳим рол ўйнайди. Ёз фаслида қуйидаги жиҳатларга эътибор қаратиш лозим:
- Кўп сув истеъмол қилинг:Қон ыуюлишини олдини олиш ва қон айланишини яхшилаш учун сув мувозанатини сақланг.
- Кўпроқ клетчатка истеъмол қилинг:Клетчатка ич қотишининг олдини олишга ёрдам беради, бу томирларга босимни ошириши мумкин. Рационингизга кўпроқ мева, сабзавот, бутун донли дон ва дуккакли экинларни киритинг.
- Антиоксидантлар:Резаворлар, цитрус мевалар, кўк чой ва ёнғоқ каби антиоксидантларга бой овқатлар томирлар деворчаларини мустаҳкамлашга ва уларнинг фаолиятини яхшилашга ёрдам беради.
- Тузли овқат истеъмол қилманг:Туз танадаги суюқликни ушлаб туришга ёрдам беради, бу ҳолат эса шишни кучайтиради ва варикоз аломатларини ёмонлаштиради.
Варикоз касаллигини даволаш
Юқорида кўрсатиб ўтилган аломатлар юзага келса, шифокорга мурожаат қилганингиз яхши. Томирларни ичидан даволаш учун венотониклар тавсия қилинади, шу қатори Детралекс [1]. Детралекс Детралекс таркибига ўсимликдан олинган 5 флавонидлар киради. Улар мажмуавий таъсир кўрсатади [2,3].
Мазкур препарат варикоз касаллигининг барча босқичларида унинг асоратларига қарши курашиш имконини беради [1, 4]. У томирларга уйғун ва яллиғланишга қарши таъсир кўрсатади.
Ёз фаслида варикоз касаллигида қўйиладиган тақиқлар
Ёз фаслида варикоз касаллиги кучайишини олдини олиш учун қуйидаги тақиқларга риоя қилиш лозим:
- Тўғридан-тўғри қуёш нурларидан сақланинг:Узоқ вақт давомида қуёшда қолиш томирлар ҳолатини ёмонлаштириши мумкин. Қуёшдан ҳимоя қилувчи воситалардан фойдаланинг ва сояда бўлишга ҳаракат қилинг.
- Тор кийим кийманг:Тор кийим қон айланишини ёмонлаштиради. Эркин ва узиз учун қулай нарсаларни танланг.
- Спитрли ичимликларни истъемол қилишни чекланг:Спиртли ичимликлар сувсизланиш ва қоннинг қуюқлашишига олиб келади. Спиртли ичимликларни меъёрида истеъмол қилинг.
- Иссиқ ҳаммом ва сауналардан сақланинг:Юқори ҳарорат томирларни кенгайтириши ва варикоз томирларининг аломатларини ёмонлаштириши мумкин. Салқин душ муолажаларини афзал кўринг.
Ёз фасли-бу қувонч ва фаоллик даври, аммо варикоз бўлган шахслар бу даврда ўзларининг соғлиғини кузатиб бориши ва касаллик асоратларининг кучайишини олдини олиш зарурдир. Ушбу кўрсатмаларга риоя қилган ҳолда, сиз томирларингизни соғлиғини ва ўзингизнинг умумий фаровонлигингизни сақлаб, ёз мавсумидан баҳраманд бўлишингиз мумкин
- Российские клинические рекомендации по диагностике и лечению ХЗВ. Флебология, спец. выпуск май 2013
- Пайсант Ж., Сансильвестри-Морел П. и соав. Различные флавоноиды в составе МОФФ вносят вклад в его способность снижать повышенную проницаемость сосудов микроциркуляторного русла защечного мешка хомячка. Международная Ангилогия, 2008, 27, 81-85
- Сапелкин С.В. и соав. Хронические заболевания вен: функция клапанов и лейкоцитарно-эндотелиальное взаимодействие, возможности фармакотерапии. Ангиология и сосудистая хирургия. Том 23 №3/2017, 89.
- Инструкция по медицинскому применению препарата Детралекс.